• امروز : پنج شنبه - ۹ فروردین - ۱۴۰۳
  • برابر با : 19 - رمضان - 1445
  • برابر با : Thursday - 28 March - 2024
    11
  • کد خبر : 4894
  • 22 دی 1399 - 13:19

برگی از کتاب ” آفتاب ولایت ” مراتب محبت و معرفت ۲

کتاب ولایت فقیه محمد تقی مصباح یزدی

مراتب معرفت و محبت

محبت نسبت به خداوند: اگر پرسیده شود که هدف از عبادت و پرستش خدا چیست. باید گفت: هدف عبادت، درون خودش نهفته است.چرا که قوام عبادت به تقرّب است. عبادت، فعلی است که قربۀً الی الله انجام می پذیرد و هدف و نتیجۀ آن، قرب است.قرب، مقامی بسیار عالی است که دیگر چیزی بالاتر از آن برای انسان تصوّر نمیشود.جوارِ خدا و همسایگی او است.

در دعایی که روزهای ماه رجب خوانده میشود، تعبیر بسیار صریح و بی پرده ای وارد شده است. که اگر در این دعای شریف نیامده بود. جرأت بیان آن نیز نبود:
لافرق بینک و بینها إلَا أنهم عبادک و خلقک، فتقها و رتقها بیدک، بدؤها منک وعدها إلیک میان تو و ایشان، هیچ جدایی و تفاوتی نیست، جز آن که تو، خدا و خالق ایشان، و اینان بنده و مخلوق تواند. فتق و رتق امور آنها به دست تو و آغاز و انجامشان به سوی تو است.


آری، آدمی چنان توان و قابلیتی دارد. که می تواند به چنین مقام اعجاب انگیزی از قرب و نزدیکی به خدا برسد. طبق این دعای شریف که از ناحیۀ مقدّس امام زمان (عج) صادر شده است. تمام چهارده معصوم (هم) و از جمله مولایمان حضرت ولی عصر(عج) به بالاترین درجات معرفت و عبودیت پروردگار، و به تبع آن به والاترین مراتب قرب و وصول به حق نایل شده اند.

همین مقام است که آدمی را اشرف مخلوقات میکند. همین مقصد اعلا است. که همۀ انبیا و اولیای خدا برای تحقّق آن آمده اند.
همین مقام والا است که پاکترین عزیزان خدا در راه هدایت بشر به سوی آن به شهادت رسیده اند.

امام زمان (عج)، تجلّی رحمت بیکران حق خداوند رحمان، از روی مهربانی و رحمت بیکرانی که به بندگانش دارد. محبوبترین و عزیزترین بندگانش را که به عالیترین درجات انسانیت رسیدهاند، در معرض امواج غم، فشار و رنج و ستم ستمگران قرار می دهد. تا زمینهای برای رشد انسانها فراهم آید.


در دوران غیبت، سختیها و رنجهای طاقت فرسایی بر قلب امام زمان (ارواحنا له الفداء) وارد شده، و ستمهای بسیاری بر دوستان و شیعیانشان رسیده است. و حضرت که رؤوفترین انسان روی زمین برای امّت اسلام است. آنها را مشاهده، و بر آن صبر کرده است.

قلب مقدّس حضرت فقط در پرتو اتّصال مداوم به عظمت و قدرت خداوند می تواند. این همه رنج و ستم را تحمّل کند.خداوند متعالی به قلب رؤوف امام عصر، نیرو و توانی از قدرت نامتناهی خویش عطا فرموده است. تا بتواند تمام ظلمها و فشارهای روحی را تحمّل کرده، بردبار باشد و هر لحظه در انتظار ظهور بماند.


خداوندِ رؤوف مهربان، وجود مقدّس ولی عصر (عج) را آفریده و در معرض طوفان سختیها و فشارهای روحی قرار داده است. تا آدمیان بفهمند برای چه آفریده شده اند و آنگاه که هدفِ آفرینش و مسیر درست زندگی خویش را دریافتند. در مسیر آن گام
بردارند و به اندازه همّت شان، آن راه را بپیماید.


درست است که از بهترین لحظات عمرِ ما، اوقاتی است که به مولایمان توسّل می جوییم؛ در فراق او اشک می ریزیم؛ در مدح او اشعار و سخنانی می شنویم.در عزای اجدادش عزاداری میکنیم. و …؛ ولی اینها هیچ کدام هدف نهایی نیست.

این دستورها را به ما داده اند تا جهت مهرها و محبّت های ما به یک سمت و سو تمرکز یابد. و پاکترین عواطف ما به یک جهت که جهت خدایی است، سوق داده شود. و دلهای ما به زخارف پست دنیا تعلّق نیابد. آری، دلی که به وجود مقدّس ولی عصر سپرده میشود.دیگرجا ندارد به اغیار سپرده شود.

هرم محبت

راه وصول به اوج محبّت و معرفت وجود انسان را میتوان به هرمی تشبیه کرد. که از قاعده ای آغاز می شود و به سوی نقطه ای پیش می رود. در قاعده این هرم،شناختها و محبّت های فراوانی وجود دارد.

از محبّتها، محبّت پدر، مادر، همسر، استاد، دوست، همسایه و محبّت همۀ کسانی که به او احسانی کرده اند یا امری را به او آموخته اند، و از شناخت ها نیز از علوم گوناگون دینی همچون فقه، اصول، عقاید، اخلاق و عرفان گرفته تا هر رشتۀ علمی که بتواند در جهت کمال به انسان کمک کند. این شناختها و محبّتهای فراوان در سطح قاعده
وجود آدمی، گسترده و پخش است.

پالایش محبّت و معرفت در سیر و سلوک به سوی کمال، باید از قاعده آغاز کرد. ولی باید به سوی رأس هرم که همان محبّت و شناخت خدا است، پیش رفت.

طبیعی است که آدمی در ابتدا پدر و مادر خویش را دوست میدارد و به خویشان و دوستانش محبّت می ورزد؛ امّا اینها باید پالایش شود. اگر محبّتهایی با محبّت خدا و اولیای خدا در تنافی باشد، باید حذف شود. دوستانی را باید برگزید که کمالاتشان بر جهات منفیشان برتری داشته باشد؛ دوستانی که در راه محبّت خدا و اولیای او گام بر میدارند.


اگر دوستان و خویشانی داریم که رفتار غالبشان با رفتار اولیای خدا نمیسازد، رشتۀ محبّت و دوستی با ایشان باید قطع شود:
قل إن کان آباؤکم و أبناؤکم و إخوانکم و أزواجکم و عشیرتکم و أموال اقترفتموها و تجاره تخشون کسادها و مساکن ترضونهاأحب إلیکم من الله ورسوله و جهادٍ فی سبیله فتربصوا حتی یاتی الله بأمره و الله لایهدی القوم الفاسقین؛ توبه ۲۳

بگو اگر پدران و فرزندان و برادران و همسران و طایفۀ شما و اموالی که به دست آورده اید. و تجارتی که از کساد شدنش می ترسید.و خانه هایی که به آن علاقه دارید. در نظرتان از خدا و پیامبرش و جهاد در راهش محبوب تر است. در انتظار باشید. که خداوند عذابش را بر شما فرود
آورد. و خداوند جمعیت نافرمانبردار را هدایت نمیکند.

وحدت


این کثراتی که در قاعده وجود دارد، از دو محور به طرف وحدت پیش می رود تا در یک نقطه به هم می رسند. نقطه ای که حتّی در آن، محبّت به امام زمان (عج) نیز اصالت خود را از دست می دهد. در آن مقام، امام زمان (عج) را نیز از این جهت دوست می داریم که بنده صالح و شایستۀ خدا است. به او عشق می ورزیم، چون وجودش، شعاعی از وجود او است. اصالت فقط برای یک
نقطه است:

قُلِ اللّهُ ثُمَّ ذَرْهُمْ انعام ۹۱٫ بگو: خدا؛ سپس بقیه را واگذار.


تمام انبیا و اولیا آمده اند تا ما را به سوی آن نقطه متوجّه و متمرکز سازند. محبّت به اولیای خدا هنگامی ارزش می یابد که در سایۀ محبّت خدا باشد. اگر محبّت ما به اولیای خدا ضمایم و پیرایه هایی داشته باشد، آن محبّت، اصیل نیست. اگر امام زمان (عج) را ازآن جهت دوست می داریم که جهان ما را آباد کند و نعمت هایمان را فزونی بخشد، ما دوستدار آبادانی و نعمتیم، نه دوستدار مولا و ولایت او. اگر به او عشق می ورزیم.از آن جهت که زمان ظهورش، علم و حکمت و پیشرفت های معنوی، راحت و بی زحمت به دستمان آید، دوستدارِ راحتی هستیم، نه محبّ امام زمان (عج).


باید در پرتو معرفت حقیقی به خداوند و جانشین بر حقّ او در زمین، تمام ضمایم، آرایه ها و پیرایه ها را از دل هایمان بزداییم. تامحبّت ما پاک و خالص شود. چنین محبّتی کیمیا است. و چنان دلی تجلّی گاه عشق کبریا شمرده می شود. دلی که امام زمان را فقط برای خدا دوست می دارد، نه برای خود.ورود به تجلّی گاه محبّت و معرفت گاهی زیبایی محدود و ناقص، عاشقان عشق مجازی را چنان دیوانه و اسیر می کند.که حاضرند جان خویش را در راهش ببازند.


حال اگر این جمال و زیبایی بی نهایت شود، چه می شود؟!

مگر ممکن است زیباتر و دوست داشتی از خدا چیزی باشد؟ اگر زیبایی اش را نشناخته ایم، کوتاهی از ما است. یکی از برکات وجود مقدّس امامان (هم)، این است.که جمال و جلال الاهی را در آیینه ای محدود به ما نشان می دهند تا ما بفهمیم. وگرنه آن جمال و جلال بی نهایت برای ما قابل درک و شناخت نیست.

وقتی می شنویم که وجود مقدّس امامان (هم) گذشت و سخاوت، جود و احسان، و لطف و رأفت را به همۀ مردم از دوست و دشمن ارزانی می داشته اند. دل هایمان پَر می زند.


ما تمام صفات جمال و جلال الاهی را از جلوه گاه همین جلوه های محدود درک می کنیم. اهل بیت (هم) آینه های محدودکوچکی هستند .که جمال و جلال بی نهایت الاهی را در حدّ درک و شناختِ ما مجسّم می کنند.

آری، وجود اهل بیت (هم) تجلّی گاه تمام اسماء و اوصاف الهی و بهترین ورودگاه و جایگاه معرفت خدا است.

ورودگاه و مجرایی مطمئن که می تواند خداجویان را از میان برترین راه و در کوتاه ترین زمان به خداوند برساند: من أراد الله بدءبکم. هر که خداشناسی و خداپرستی را اراده کند، از شما آغاز می کند.


نهایت لطف خداوندگار را در حقّ بندگانش ببین که عزیزترین بندگانش را برای امثال ما که معرفت مان ضعیف است، آفریده تا جمال و جلال الاهی را در معرض درک و شناخت ما قرار دهد تا بتوانیم به این وسیله، راهی به سوی جمال و جلال مطلق او بیابیم.


هدف از وجود امام زمان (عج) و آبای گرامی اش این بوده است که :من و شما با خدا آشنا شویم؛ بنابراین، هر چه با تمسّک به گفتار و رفتار اهل بیت (هم) در مسیر معرفت و عبودیت خداوند متعالی پیش برویم. به اهداف حضرت نزدیک تر شده، و قلب مطهّر او را شادتر ساخته ایم؛ چرا که حضرت، بالاترین عاشق خدا است که بیشتر از هر چیز رضایت خدا را می خواهد و رضایت خدا هم در این است که بندگانش هر چه بیش تر با او آشناتر و به او نزدیک تر شوند.

درباره رشته معارف اسلامی بیشتر بخوانید

برگی از کتاب ” آفتاب ولایت” علامه محمدتقی مصباح یزدی

مراتب معرفت به امام زمان (عج)، برگی از کتاب ” آفتاب ولایت “

لینک کوتاه : https://reshtemaaref.com/?p=4894

برچسب ها

ثبت دیدگاه

مجموع دیدگاهها : 0در انتظار بررسی : 0انتشار یافته : ۰
قوانین ارسال دیدگاه
  • دیدگاه های ارسال شده توسط شما، پس از تایید توسط تیم مدیریت در وب منتشر خواهد شد.
  • پیام هایی که حاوی تهمت یا افترا باشد منتشر نخواهد شد.
  • پیام هایی که به غیر از زبان فارسی یا غیر مرتبط باشد منتشر نخواهد شد.